vrijdag 22 december 2017

Laatste loodjes

Vandaag de laatste repetities van TelderLAB: Staging time. Een verrassende, snelle en inspirerende samenwerking met Erik, Eric, Inbal, Anna en Yeli! (van De Waterlanders en de Arnhemse meisjes.) En na allerlei proefjes hebben we toch van alles achter elkaar gezet...; en nu ben ik heel benieuwd wat het publiek hiervan vindt! Dus kom vooral kijken! (foto's van Anna Fransen) Kijk in de agenda voor data en tijden.

donderdag 7 december 2017

We zijn begonnen...

En eindelijk is het zover: we zijn aan het werk in Museum Het Valkhof! Wel met enige opstartproblemen (= een grote kerstboom midden op de trap waar we gaan werken ;-), maar die horen er een beetje bij; we zijn nu begonnen! Na veel praten zijn we eindelijk practisch bezig en daar wordt ik tegelijkertijd ook zenuwachtig van, want nog voor de kerst moet er een voorstelling staan en een installatie. Bovendien hebben we gezegd participatie onderdelen te maken voor deelnemers en publiek; dat moet wel allemaal gebeuren! Maar gelukkig hebben we ideeén genoeg, is de plek prachtig en inspireren de improviserende dansers tot méér... Volgende week weer verder en vanaf de 23ste is het te zien!

maandag 2 oktober 2017

Solo's

Dit najaar was het bijzonder dat ik zelf weer eens gedanst heb; twee solo's! Van één solo heb ik hier wat foto's bijgevoegd, gemaakt door Marijke Schellekens. Ze sloten beiden heel goed aan bij het thema van mijn Masterstudie; verstilling in performance. Tot mijn verbazing werd ik dit jaar voor drie gelegenheden uitgenodigd die hier perfect bij aansluiten: de herdenkingsroute Levende Namen (zie pagina projecten) op een begraafplaats in Lochem,  de opening van een expositie No Nature, waarbij Pieter exposeerde (zijn thema: verstilling) en voor een solo die klasgenoot en choreograaf Katie Ward maakte voor een herdenkingsceremonie in de Woudkapel in Bilthoven. Deze laatste twee voorstellingen heb ikzelf gedanst..., dat was bijzonder als 52-jarige. In de danswereld ben je dan immers allang uitgerangeerd, maar misschien bestaan er tegenwoordig toch nog mogelijkheden; zelf ben ik als choreograaf ook geinteresseerd in performers van alle leeftijden!

Voor mij zelf was het in ieder geval zeer de moeite waard omdat het zo persoonlijk werd: de opening voor Pieter werd een ode aan de natuur en mijn moeder, de tweede een ode aan het hogere en mijn vader. Bij de eerste droeg ik een kimono, die mijn moeder ooit voor mij gemaakt heeft. (mijn moeder is 15 jaar geleden overleden) Ze heeft deze gemaakt in overleg met Pieter, die de kimono ooit wilde beschilderen... Dat is er nooit van gekomen, maar hij hing nog achter in mijn kast. En twintig jaar na dato is de kimono dus voor het eerst gebruikt; op een manier die ik, noch mijn moeder, noch Pieter ooit hadden kunnen denken.

De dans die Katie voor mij maakte, ging voor mij over verstilling en een woordeloze strijd om daar te komen. Het was heerlijk om er met haar aan te werken, ik voelde me als danser gezien en gewaardeerd. Ik danste tijdens een herdenkingsdienst voor allerzielen en de geestelijke, Pieter Lootsma, deed dit zeer betrokken en persoonlijk. Hij stelde voor tijdens de dienst ook een kaars voor mijn vader (begin april overleden) aan te steken. Dit maakte het voor mij een dans voor hem, over vertrouwen (en soms niet) in een hogere macht. Mooi om te mogen doen. 

woensdag 5 juli 2017

Ontmoeten

Sommige projecten blijven je bij; dit is er één van. Niet eens omdat het een vlekkeloos geslaagd project was, maar ik heb er veel aan gehad en het had een bijzonder mooie sfeer... Waaraan dat dan ligt; het prachtige weer, de verstilde museumtuin of het publiek, dat blijft onduidelijk. Maar alles werkt samen en ik vond vooral de bijdrage van de deelnemers geweldig! Alle dansers, van jong tot oud, pakten dit heel open, gedreven en professioneel aan; binnen zeer korte tijd durfden zij zich kwetsbaar op te stellen... Van de zomer las ik een prachtige tekst over 'het geheime signaal'; volgens Walter Benjamin ligt dat besloten in het gebaar, vooral van de ongeoefende performer. Dat daar de essentie van het leven in verscholen kan liggen... Ik denk dat dat het geheim van dit project was; af en toe was het daar gewoon, in het moment, in een ontmoeting in beweging. Waarbij het wonderbaarlijk is dat Hans (van den Bos, fotograaf) dat zo prachtig in beeld heeft weten te vangen. Kijk zelf naar zijn foto's verder op deze site of op facebook en, ook als je er niet bij was, je krijgt meteen een indruk! http://www.facebook.com/beeldenddanstheatertelder/

zaterdag 10 juni 2017

HartSchrift

Afgelopen weekend kregen we een prachtige locatie om te spelen; bij een boerderij in Bathmen, voor de kunstfietsroute 'Kunst van hier tot ginder'. En hoewel deze titel dat niet doet vermoeden, was er erg goede kunst gekozen! Bij ons op het terrein video-installaties van Noortje Haegens, over verstilling en bomen; erg goede combinatie met HartSchrift. Ik ben zelf nog niet zeker, of deze voorstelling nu verder geoptimaliseert moet worden door meer aanwijzingen voor het publiek en daardoor meer 'entertaining', of juist nog minder en nog verstilder spel. Het is eigenlijk gemaakt voor wandeltochten en dan speel je op het beeld en op de lange duur; het publiek bepaalt zelf hoelang het blijft staan. Het is steeds een 'loop'en het publiek bepaalt eigenlijk zelf het begin en eind. Nu hebben we gewoon geknipt voor het begin en eind en de neiging is dan, er een precies kloppend verhaal bij te maken. Terwijl juist die verstilling, als er niet veel gebeurt, enorm interessant is... Ik was er niet uit dit weekend; voor mij is het beeld genoeg, maar misschien moet je op de één of andere manier de verwachting wegnemen dat het een voorstelling is... Nou ja, dit is iets om verder over na te denken, zoals ik voor mijn master studie doe! Het was in ieder geval een geweldig plezier om weer samen te werken met zulk mooi materiaal op deze schilderachtige plek. (de verstilling is er al...)

zondag 2 april 2017

Uit de Tijd

Afgelopen april was er een heel bijzondere voorstelling van Telder tijdens de Fjoertoer op Terschelling... Het was feest, omdat de Fjoertoer 10 jaar bestond. Voor mij niet, want de avond van de voorstelling lag mijn vader op sterven... Ik zat met mijn zus aan het bed van mijn vader terwijl de hemel door zijn raam in het ziekenhuis donkerrood kleurde; een prachtige avondhemel was zowel boven mijn vader, als boven de dansers die op Terschelling aan het dansen waren. Omdat ik niet zoveel had met het feest-thema, had ik het op een eigen manier aangepakt; ik liet verdwaalde feestgangers door het bos dwalen, in galajurken en in pak. Componist Albert Winters maakte bijpassende muziek hiervoor; een wals, die steeds verder uit elkaar viel, waardoor de dansers steeds minder dansten, maar steeds meer dwaalden door het bos. Ik vroeg Albert ook een duet te maken; voor 2 mensen die niet per sé voor elkaar gekozen hadden, maar meer samen overgebleven, tot elkaar veroordeeld, elkaar steunend, vastgrijpend en meeslepend... Albert maakte hiervoor een cello-duet; voor een levendige, vitale cello, en een trage, oude, haperende cello; een duet voor mij en mijn vader. Met mijn dansers maakte ik er duetten op; over mijn vader en mij, maar ook twee vrouwen, die ook twee zussen zouden kunnen zijn.

En zo werd er gedanst in het bos van Terschelling, drie uur lang.... Een voorstelling die, zonder dat ik het in de gaten had gehad, ging over mijn vader. Want de enige dans waar mijn vader van hield, was de wals; tevens de enige dans die ik ooit met hem gedanst heb!

Terwijl de volgende dag al begon en er steeds grotere gaten vielenin de ademhaling van mijn vader, kwam er een appje binnen van danseres Anna; de voorstelling was klaar en ze hadden gedanst, het was gelukt, het was klaar. Toen ik weer opkeek, was mijn vader ook zover; hij was uit de tijd...

zondag 19 februari 2017

Kunst Met Mekaar

Zondag 12 februari was er een speciale kunstroute in de wijk waar ik woon; Arnhem-West. Het was een samenwerking tussen mensen met en zonder beperking die als professionals of als amateurs kunst maken. Ik heb samen met danseres Anna en spastische danser Edwin een duet gemaakt. We hadden het geluk dat we begeleid werden door fantastisch mooie muziek van Ane Brun en the Common Linnets, uitgevoerd door zangeres Marianne en een gelegenheidsband. Marianne zingt prachtig, dus dat is echt een geschenk, en Eric wist een hele groep muzikanten bijeen te brengen; gitaristen, slagwerk, achtergrondzang, bas en piano, alles erop en eraan. Dank Eric, Erwin, Jacgueline, Ron, Paul, en JP, die alles uitlichtte en versterkte. Rens maakte een speciaal gedicht en droeg dat voor. Ik was erg blij met zijn gedicht, dat verschillende fases van een relatie die niet lukt uitdrukt; met aan het eind 'herinneringen in de toekomst, zij helen mijn hart.' Ik was erg gelukkig met alles dat samenkwam en de scène die we samen gemaakt hebben, ontroerde niet alleen mij, maar velen in het publiek.

zaterdag 21 januari 2017

Lezingen over Verstilling

Sinds september ben ik aan een nieuw avontuur begonnen; de masteropleiding Theatre Practices aan ArtEZ. Een avontuur, omdat het al 30 jaar geleden is sinds ik (deze zelfde!) school verliet...; en nu maak ik voor het eerst kennis met theorieën, filosofieën, stromingen en diverse praktijkideeën over hetgeen ik al jaren doe; het maken van dans en performance. Het leuke van deze opleiding is dat ik omringd wordt door klasgenoten uit allerlei landen en verschillende vakgebieden in dans en theater. Zo komt danseres Taru uit Helsinki, acteur Giorgos uit Griekenland, danseres en schrijfster Suzan uit Istanbul/ New York, Katie als choreograaf met een eigen gezelschap uit Montreal, en Danielle uit de Amsterdamse theaterwereld en Henri uit de community Art in het noorden van ons land. Een kleurrijk gezelschap, waar ik veel steun aan heb nu al mijn waarden in de dans op een helling worden gezet en ik mij steeds in volslagen onwetendheid dompel...

Daarbij geef ik allerlei presentaties en lezingen. (veelal in het Engels, de spreektaal van deze opleiding) Gelukkig soms ook in het Nederlands, zoals tijdens een ArtEZ Lunchtheater voorstelling in Deventer. Waar ik vertel over mijn onderzoek over Verstilling in dans en performance op locatie. Met geweldige reacties uit het publiek; zoals een dame in een rolstoel, die -aan één kant verlamd- met één arm meedanste met de dansers. En zoals Aart, de technicus opmerkte, ook de kraan buiten de ramen danste met ons mee! Dus we waren weer op locatie, ook in deze Foyer van de Schouwburg! En omdat het over Verstilling gaat, dans ik af en toe ook zelf weer mee, zoals in Deventer, op Schokland of op de bijgevoegde foto in de sneeuw; want als ik heel langzaam mag bewegen en weinig hoef te doen, kan ik weer naast mijn dansers staan ;-)

Een presentatie in DOCH, tijdens de Confluence die georganiseerd werd in Stockholm, versloeg mijn stoutste verwachtingen; ik hield een lezing als een performance, met het materiaal van woorden; het publiek hielp me van mijn lezing (2270 woorden) een gedicht van drie korte zinnen te maken; een bijzondere belevenis! Wie weet waar deze opleiding mij (en Telder!) nog brengt...